Zaginione przed laty znów wróciły do Brzozowej

Któż by pomyślał, że zaginione w latach 80-tych XX w. raki znów do nas przybędą? Prawdopodobnie nikt!  Swe jakże urokliwe miejsce znalazły obok słynnego już ,,zalewu bobrowego”  w Brzozowej! Wszystko wyszło na jaw za sprawą naszych młodych odkrywców - przyrodników, którzy obserwując bobry, natknęli się na opancerzone czerwoną skorupą raki! Oto i oni: Łukasz Starczan, Patryk Gniadek, Wojtek Nadolnik i Krystian Legutki. Na pewno wpiszą się w historyczne karty Brzozowej! Po sfotografowaniu skorupiaków, wpuścili je z powrotem do rzeki.

Co oznacza pojawienie się raków ?

O tym, że raki występują w wodach na danym terenie świadczy czystość tutejszych wód i ich nieskazitelność. Te jakże, mimo swych  szczypców, urokliwe istoty  żyją tylko i wyłącznie w czystych wodach. Dlatego właśnie potocznie przybrały nazwę ,,wskaźniki czystości wody”.  Jak też łatwo można się domyślić w naszym regionie mało jest czystych wód, ponieważ powodzie, które ostatnio nawiedziły Małopolskę, niosły za sobą brud, wiele zanieczyszczeń i bakterii. Jest to tym bardziej zaszczyt dla naszej wsi, która  jako jedna z niewielu gości raki.

Dawniej, a dziś

Najstarsi mieszkańcy Brzozowej, z uznaniem opowiadają,  iż dawniej raki występowały na naszym terenie w tak dużych ilościach, że każdy mógł urządzać łowy na nie, kiedy tylko chciał i miał na to ochotę. W latach powojennych wszyscy polowali na nie. Niestety, z biegiem czasu ulegało to pewnym zmianom.  W czasie II wojny światowej raki zniknęły prawie ze wszystkich polskich wód. Z biegiem lat ich ilość zmniejszyła się,  ale nie wyginęła. Dlatego też objęto je ochroną.  Rak szlachetny – jeden z najbardziej zagrożonych gatunków wpisany jest do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt.

Wygląd

Ciało pokryte twardym pancerzem podzielone na głowę, tułów – karapaks i odwłok. Od strony głowy znajduje się dziobopodobne rostrum, po jego bokach rozmieszczone są oczy na swoistych słupkach mogące niezależnie od siebie obserwować otoczenie. Szczypce są krótkie i grube nie zwierające się szczelnie od spodu czerwonawe. Występuje zjawisko autotomii. Oddychają za pomocą pierzastych skrzeli, znajdujących się w jamie skrzelowej z obu stron pod pancerzem tułowia. Na linii łączącej głowę z tułowiem znajduje się poprzeczny rowek zwany bruzdą karkową. W części tułowiowej znajdują się biegnące wzdłuż osi symetrii ciała dwie łukowato wygięte bruzdy skrzelowe. Ostatnią częścią jest odwłok (ogon, szyjka) składający się z 7 segmentów. Końcowy segment – telson – nazywany niefachowo płetwą jest inny od 6 pozostałych. Ma wachlarzowaty kształt i składa się z 5 płytek. Całkowitą długość raka mierzy się od wierzchołka rostrum do końca telsona. Rak szlachetny może dożyć do 25 lat.

Oprac. Klaudia Buratowska

{gallery}/raki{/gallery}