Projekt i wykonaniee: M. Papuga

Wigilia


Aby był spokój i zgoda w domu i rodzinie przez cały rok, niedopuszczalne są w Wigilię kłótnie, zwady ("swary"), gniewania się i bójki. Dzieci, które zasłużą na bicie w Wigilię "chcą bicia przez cały rok".
Każdy, mały czy duży, młody czy stary, pości ściśle od rana do wieczora, a niektórzy nie jedzą nic , aby uzyskać wytrzymałość na głód, gdyby kiedyś był, a z drugiej strony, żeby przygotować się do godnego przyjęcia Dzieciątka Jezus, przychodzącego na świat.
Po wieczerzy wigilijnej cała rodzina siedzi przy choince, śpiewając kolędy i czekając na Pasterkę, czyli mszę o Narodzeniu Pańskim.


Obiad wigilijny


Wieczorem, gdy zmierzch zapada i pierwsza gwiazda pokazuje się na niebie, rozściela się na stole wiązeczkę siana, a na nim kładzie się opłatek, a na opłatku kładzie się miskę z pierwszym daniem (najczęściej jakąś zupą), i jeśli się przyklei, to rodzina w tym domu przez cały rok będzie miała szczęście.
Do stołu wszyscy zasiadają, żegnając się. Tradycja każe, aby jedno nakrycie pozostawić wolne - w oczekiwaniu na niespodziwanego gościa. Po wieczerzy wigilijnej gospodarz bierze opłatek i udaje się z nim do stajni, obory, aby podzielić się nim ze wszystkimi zwierzętami w obejściu. O północy zwierzęta "przemawiają ludzkim głosem".


Święto Trzech Króli


W ten dzień w kościele święci się kredę, kadzidło i mirrę. Kredą święconą pisze się początkowe litery imion Trzech Króli na drzwiach domów, a niektórzy opisują nią całe domostwo, aby diabeł nie miał do niego dostępu.


Święto Matki Boskiej Gromnicznej (2. lutego)


Z każdego domu poświęcają w kościele woskowe świece, zwane "gromnicami". Owe świece wystawia się na okna domów w czasie burz czy huraganów.

Niedziela Palmowa


W tym dniu parafianie święcą palmy robione własnoręcznie lub kupione. Chłopcy zazwyczaj wykonują długie, sięgające nawet do 10 metrów. W tym celu układają pręty leszczyny lub wierzby, wiążą je w wiązki, które u góry przyozdabiają "baziami", prosem, suszonymi kwiatami, tzw. "suszkami", kwiatami i wstążkami z bibuły z bibuły. Palmy te biorą udział w corocznym konkursie

Wielki Czwartek - "palenie Judasza"


Jeszcze na początku XX wieku wydzierano ze strzechy stare "kicorki", nabijano je na tyki i zapalano, wymierzając w ten sposób karę zdrajcy.
Obecnie, robiąc porządki wokół domu przed świętami, ludzie układają stos z zeschłych gałęzi, liści, traw i po przyjściu z wieczornego nabożeństwa podpalają je.



Wielki Piątek

Na znak czci dla ukrzyżowanego Jezusa przed tym dniem przydrożne krzyże i kapliczki przybiera się kwiatami i wstążkami.
W kościele (aż do Wielkiej Soboty) zamiast dzwonków używa się kołatek. Tradycją w Brzozowej jest, że przy grobie Pana Jezusa wartę pełnią członkowie OSP Brzozowa.


Despetna noc


W nocy z pierwszego na drugi dzień świąt miejscowi chłopcy próbują psocić w obejściach dziewcząt - panien (rozrzucają słomę, plewy, malują okna wapnem, wyciągają ze stodół wozy, maszyny itp.) Następnego dnia ludzie idący do kościoła mają wielki ubaw widząc np. wóz na kalenicy stodoły.


Wielkanoc


Rozpoczyna się Rezurekcją, czyli uroczystą mszą na cześć zmartwychwstania Pana Jezusa. W czasie tej mszy odbywa się procesja wokół kościoła (3x), w której biorą udział również strażacy w odświętnych strojach, niosą oni baldachim.
W drugi dzień świąt o brzasku gospodarze "święcą" swoje pole, działkę, kropiąc w tym celu ziemię wodą poświęconą w Wielką Sobotę, a jako znak tego obrzędu, wbijają krzyż zrobiony z witek palmowych, ozdobiony bibułą.


Dożynki


Jest to jeden ze starych obrzędów związanych z pracą i przyrodą, nazywany inaczej świętem plonów. Z tej okazji wije się wieńce w kształcie koron. Plecie się je z kłosów zboża, kwiatów, ziół. Następnie wuroczystym pochodzie zanosi do kościoła. Tam święci się je wraz z pierwszym bochenkiem chleba, upieczonym z tegorocznych zbiorów. Wieńce i chleb są później ofiarowywane najważniejszej osobie w okolicy, z prośbą, o sprawiedliwy podział dóbr. Święto kończą występy artystyczne, ogólna zabawa i tańce.


Wesele


Ślub i wesele to jedna z najważniejszych uroczystości rodzinnych. Obecnie do ślubnych zwyczajów należy błogosławieństwo rodziców, obsypywanie młodej pary ryżem lub drobnymi monetami po wyjściu z kościoła, prezenty, pamiątkowe zdjęcia, biała suknia i welon panny młodej.
Dawniej ceremoniom weselnym towarzyszyły liczne obrzędy. Wesele odbywało się w domu panny młodej. Na ucztę weselną wypiekano kołacze. Podczas wesela odbywały się oczepiny. Kobiety śpiewały wówczas obrzędowe pieśni, zdejmowały pannie młodej wianek i nakładały czepek, na znak przyjęcia jej do grona mężatek.

(Źródło: http://www.brzozowawies.republika.pl Opracowano: Przemyslaw Gotfryd)